دمای مناسب سالن پرورش قارچ چقدر باید باشد؟
%20(1).webp)
دمای مناسب سالن پرورش قارچ چقدر باید باشد؟
پرورش قارچ دکمه‌ای یکی از کسب‌وکارهای کشاورزی پربازده است که به دلیل نیاز کم به فضا و منابع، در سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. با این حال، یکی از چالش‌های اصلی در این حوزه، حفظ و کنترل دقیق دمای سالن پرورش قارچ است. تنظیم مناسب دما و تهویه محیط، علاوه بر اینکه باعث رشد بهینه قارچ‌ها می‌شود، بلکه از مشکلاتی همچون کاهش محصول یا مرگ میسیلیوم‌ها جلوگیری می‌کند. با استفاده از اتوماسیون سیستم کنترل هوشمند پرورش قارچ پایا۳۶۰ می‌توانید دمای سالن قارچ خود را از راه دور کنترل کرده و اطمینان حاصل کنید که شرایط دمایی ایده‌آل برای رشد قارچ‌ها حفظ می‌شود. این سیستم هوشمند نه تنها امکان نظارت بر دما، بلکه مدیریت تهویه و تنظیم رطوبت را نیز به‌صورت خودکار و از راه دور فراهم می‌کند.
در این مقاله، به بررسی اهمیت دمای پرورش قارچ دکمه‌ای و نکات مهم در تهویه سالن قارچ خواهیم پرداخت و راهکارهایی برای کنترل از راه دور این عوامل حیاتی ارائه خواهیم کرد.
اهمیت دما در پرورش قارچ دکمه ای
یکی از عوامل حیاتی در دمای سالن پرورش قارچ، حفظ شرایط دمایی مطلوب برای رشد قارچ دکمه‌ای است. دمای ایده‌آل برای رشد این نوع قارچ بین ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد تعیین شده است. حتی تغییرات جزئی در این محدوده، به عنوان مثال کاهش یا افزایش تنها یک درجه سانتی‌گراد، می‌تواند تا ۲ درصد کاهش عملکرد محصول را به همراه داشته باشد.
اگر دمای سالن کمتر از ۱۰ درجه سانتی‌گراد باشد، رشد میسیلیوم‌ها به طور چشمگیری کاهش می‌یابد، در حالی که دماهای بالاتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد می‌توانند منجر به مرگ میسیلیوم‌ها و توقف کامل رشد قارچ شوند. بنابراین، تنظیم دقیق دمای پرورش قارچ دکمه‌ای نه تنها در بهبود عملکرد بلکه در حفظ سلامت و بقای میسیلیوم‌ها نیز نقش کلیدی دارد.
دمای مناسب در مراحل مختلف پرورش قارچ
مرحله ورود کمپوست و تخته کوبی : در این مرحله مناسب ترین دما 25درجه سانتی گراد می باشد. در نظر داشته باشید که دماهای بالاتر از 29درجه خطر بیماری کپک سبز را افزایش می دهد.
مرحله خاکدهی : دمای مناسب در این مرحله بین 23-25 درجه سانتی گراد است.
مرحله رافینگ : در این مرحله دمای مناسب بین 23-27 درجه می باشد.
مرحله شوک دهی و هوادهی : شوک دهی از طریق کاهش دمای کمپوست طی مدت زمان 3 الی 4 روز صورت می گیرد . در این مرحله دمای مغز کمپوست را از 26 درجه به 16 درجه می رسانیم.
فلش اول : بهترین دما برای تشکیل اندام بارده قارچ 19 درجه در کمپوست و دمای 18 درجه برای هوا می باشد.اگر این تفاوت دمای کمپوست و محیط در حدود 5/1 الی 2 درجه سانتی گراد حفظ شود تشکیل شدن میوه ها بهتر انجام می شود، زیرا موجب تحریک تبخیر می شود و تبخیر هم باعث صعود مواد غذایی به سطح بستر شده و در نهایت منجر به رشد و نمو قارچ می شود.
فلش دوم : پس از فلش اول دمای هوا در محدوده ی 17-18 درجه سانتی گراد می باشد که این باعث کاهش دمای کمپوست و فعالیت کمپوست می شود. پس در انتهای فلش اول دمای هوا را موقتی افزایش دهید.
فلش سوم : برای اینکه فعالیت کمپوست ادامه داشته باشد باید اختلاف دما بین کمپوست و هوا وجود داشته باشد. برای ایجاد و حفظ این اختلاف دما لازم است، دمای هوا را افزایش دهیم تا دمای کمپوستبه 22-23 درجه سانتی گراد برسد و مجددا افزایش دما را قطع کنیم تا دمای کمپوست به 20 برسد.
-توجه کنید بهترین دما در مراحل برداشت 19درجه سانتی گراد است.
اثر درجه حرارت روی روند زایشی قارچ
دمای محیط تأثیر مستقیمی بر روند زایشی قارچ‌ها دارد. در اینجا به چند نکته مهم اشاره می‌کنیم:
1. با افزایش دما، تعداد قارچ‌های رشد کرده کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر، هرچه دما بیشتر باشد، تعداد قارچ‌هایی که به مرحله برداشت می‌رسند کمتر خواهد بود.
2. در دماهای بالاتر، هر قارچ به‌طور قابل توجهی بزرگتر می‌شود. بنابراین، گرچه تعداد قارچ‌ها کمتر است، ولی هر قارچ اندازه و وزن بیشتری پیدا می‌کند.
3. با افزایش دما، فلش بعدی قارچ‌ها سریع‌تر ظاهر می‌شود، اما این روند همواره مشخص و ثابت نیست و ممکن است نوساناتی داشته باشد که باعث تغییر در زمان‌بندی تولید شود.
این اثرات نشان می‌دهند که کنترل دقیق دمای سالن پرورش قارچ برای دستیابی به بهترین عملکرد ضروری است.
رطوبت نسبی برای پرورش قارچ دکمه ای
رطوبت نسبی یکی از عوامل اساسی در رشد موفقیت‌آمیز قارچ دکمه‌ای است. برای دستیابی به شرایط بهینه، رطوبت سالن پرورش قارچ باید بالای ۹۰٪ حفظ شود. این میزان رطوبت می‌تواند با مرطوب کردن هوا یا ایجاد رطوبت نسبی مورد نظر تأمین شود. از جمله روش‌های مؤثر در این زمینه، خیس کردن کف و دیوارهای سالن به‌طور منظم است که نه تنها رطوبت مناسب را فراهم می‌کند، بلکه به کاهش دمای سالن نیز کمک می‌کند.
در صورتی که رطوبت نسبی بیش از حد پایین باشد و جریان هوا نیز زیاد باشد، فعالیت کمپوست کاهش می‌یابد و محیط به سرعت دهیدراته می‌شود. این شرایط می‌تواند منجر به اختلال در فرآیند رشد قارچ‌ها و کاهش کیفیت محصول شود. بنابراین، حفظ رطوبت بالا همراه با کنترل دقیق جریان هوا، برای اطمینان از رشد سالم و بهینه قارچ‌ها ضروری است.
معایب تراکم قارچ ها و دمای سالن پرورش قارچ
یکی از مشکلات رایج در سالن‌های قارچ، تراکم بیش از حد قارچ‌ها به‌ویژه در مرحله تشکیل پین هدها (Pinheads) است. اگر شوک دمایی به‌طور ناگهانی و سریع انجام شود، یا در روزهای ابتدایی ورود اکسیژن و هوای تازه به‌صورت ناگهانی و سریع انجام گیرد، شاهد تشکیل پین هدهای زیادی بر روی بستر خواهیم بود. این تراکم بالا باعث مشکلات متعددی در فرآیند رشد قارچ می‌شود.
در صورت تراکم بیش از حد، کمپوست نمی‌تواند به خوبی مواد غذایی مورد نیاز قارچ‌ها را تامین کند. از سوی دیگر، کمبود اکسیژن در سطح بستر نیز باعث می‌شود که قارچ‌ها برای دسترسی به اکسیژن بیشتر قد بکشند و به رشد عمودی بپردازند. این شرایط نه تنها کیفیت محصول را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه باعث از دست رفتن رطوبت خاک نیز می‌شود. خاک بستر، به دلیل از دست دادن سریع رطوبت، نمی‌تواند مقدار کافی آب در اختیار قارچ‌ها قرار دهد و پس از آبیاری سریع‌تر خشک می‌شود.
این مشکلات نشان می‌دهند که کنترل دقیق دمای سالن قارچ و تهویه مناسب در مراحل اولیه رشد از اهمیت بسیاری برخوردار است تا از تراکم بیش از حد قارچ‌ها و مشکلات ناشی از آن جلوگیری شود.
نکات مهم در تهویه سالن قارچ
تهویه مناسب یکی از عوامل کلیدی در حفظ شرایط ایده‌آل دمای سالن پرورش قارچ و تأمین اکسیژن کافی برای رشد بهینه قارچ‌ها است. در این زمینه، رعایت چند نکته اساسی ضروری است:
1. ورود هوای تازه به سالن: باید اطمینان حاصل شود که هوای تازه به میزان کافی از بیرون به داخل سالن وارد شود تا شرایط مناسب برای رشد قارچ‌ها فراهم شود.
2. جریان ملایم هوا: در داخل سالن باید یک جریان هوای ملایم و یکنواخت برقرار باشد تا از تجمع هوای بی‌کیفیت در نقاط مختلف سالن جلوگیری شود. هنگامی که سطح دی‌اکسید کربن افزایش یافته و سطح اکسیژن کاهش می‌یابد، تهویه باید فوراً انجام شود. البته نحوه تهویه باید با توجه به شرایط آب و هوایی بیرونی تنظیم شود تا از ایجاد تغییرات ناخواسته در دمای سالن قارچ جلوگیری گردد.
کنترل از راه دور سالن پرورش قارچ
با توجه به مطالب گفته شده، کنترل صحیح دما یکی از عوامل کلیدی در رشد موفقیت‌آمیز قارچ‌هاست. دمای بهینه بین ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد تضمین می‌کند که میسیلیوم‌ها در بهترین شرایط رشد کنند. در عین حال، تهویه مناسب و استفاده از هوای تازه برای حفظ سطح اکسیژن سالن ضروری است. در نهایت، با بهره‌گیری از سیستم‌های هوشمند مانند پایا۳۶۰، می‌توانید به‌طور مستمر و دقیق شرایط ایده‌آل را حفظ کرده و عملکرد سالن پرورش قارچ خود را به حداکثر برسانید.
